Geleceğe dair meslek, aile, sıhhat, maddi mevzular üzere çeşitli alanlardaki sorumluluklar, maksatlar ve beklentiler, bazen büyüklüğü bazen de meçhullüğü nedeniyle başa çıkması sıkıntı bir hale gelebiliyor. Bireylerin gelecek hakkındaki belirsizlikler ve muhtemel olumsuz niyetler nedeniyle telaş ve gerilim yaşaması, gelecek tasasını da beraberinde getiriyor. Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasını beraberinde getiren faktörleri ve bu durumla başa çıkmak için yapılması gerekenler hakkında bilgiler verdi.
İnsanların münasebetler, iş hayatı yahut iktisat üzere hayatın farklı alanlarında neler olacağını merak etmesi epeyce olağan. Bireyin gelecekle ilgili hayatına nasıl devam edeceğini iddia edememesi ve üzerinde denetim sahibi olmadığını düşünmesiyle meydana çıkan ağır telaşa, gelecek korkusu deniyor. Gelecekteki olaylar hakkında günler, hatta aylar öncesinden düşünmek bile korku düzeyini arttırabiliyor.
Kaygı ve cinsleri hakkında açıklamalarda bulunan Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasının birden fazla nedenden ötürü hissedilebileceği üzere tek bir sebep yüzünden de olabileceğini belirterek, sorunun tahlili için teklifler paylaştılar.
GELECEK TELAŞI ‘YAYGIN TELAŞ BOZUKLUĞU’NA EŞLİK EDİYOR
Kaygının alt çeşitleri olduğunu ve bireylerin birçok hususta dert duyabileceğini söz eden Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, derdin geleceğe yönelik olmasının yanı sıra gelecek hakkında daima dert duymanın da bambaşka bir telaş tipi olduğunu söylediler. Gelecek telaşının ekseriyetle “Yaygın Telaş Bozukluğu” üzere var olan bir anksiyete sıkıntısına eşlik ettiğinin altını çizen klinik psikologlar, gelecek korkusunun hangi durumlarda yaşandığı ile ilgili şunları anlattılar:
- Belirsizlik: İnsanlar da, tüm canlılar üzere kendini inançta hissetmek ister. Kişinin bugünkü ya da gelecekteki durumuna dair bir belirsizlik olması, muhtaçlıklarının karşılanıp karşılanmayacağına yönelik bir dert olarak ortaya çıkarabilir.
- Değişim ve Dönüşümün Suratı: Dünyanın daima gelişmesi ve değişmesi ile birlikte günümüzde birçok farklı faktör, gelecek korkusunu besliyor. Bu değişim ve gelişime ahenk sağlamaya çalışmak, gereksinimleri karşılamak telaş düzeyinin artmasını etkiliyor.
- Yaşa bağlı olarak çözülmesi gereken krizler: Dünyaca ünlü bilim insanı Erik Erikson’a nazaran, gelişim hayat uzunluğu devam eder ve hayatın her devrinde çözülmesi gereken krizler bulunur.
- Ergenlik ve Yetişkinlik Periyodu: Ergenlikte yaşanan kimlik karmaşası; cinsel, toplumsal ve mesleksel kimlik inşa etme, birinci yetişkinlik periyodunda romantik bağlar, bağ kurma omurdaki değerli kriz devirlerini oluşturuyor. Yetişkinlik devrinde ise bireyler hayatlarının sorumluğunu ellerine alıyor ve toplumda kendilerine bir yer ediniyor. Bunun için de gelecek nesli oluşturmak ve onlara rehberlik edebilmek için üretken olmaya çalışıyorlar. Bu da kişi üzerinde farkında olunmasa da bir gerilim ve tasa meydana getirebiliyor.
- Krizlerin çözülmesi: Bu geçiş periyotlarının hepsi birer kriz olmakla birlikte huzurlu bir formda hayata devam edebilmek için bu sıkıntıların çözülmesi ve nasıl çözüldüğü ehemmiyet taşıyor. Finans ve eğitimle ilgili meseleler, günlük hayatı etkileyen politik meseleler, çocuk yaştan itibaren çaba gerektiren durumlar; şahısların kimlik inşa etme sürecinde, yakın romantik ilgilerin kurulmasında ve üretken olma üzere marifetlerin gelişmesinde değerli risk faktörleri olabiliyor. Risk faktörleriyle çaba etme konusunda baş etme kaynaklarının sonlu olması ve bu faktörlerin bireyin kendi gayretiyle düzeltilemez halde olması da gelecek tasasının artmasında epeyce tesirli.
- Kritik Devirlerde Karşılaşılan Problemler: Sosyal statü, ekonomik durum, eğitim ve üretken olmak üzere bireyin omurundaki kıymetli ögeleri baltalayan durumlar, korku düzeyinin artması için kâfi.
GELECEK KORKUSUNU YENMEK İÇİN 5 ÖNERİ
Hayatın denetim edilemeyen istikametlerinin bireyler üzerinde geleceğe yönelik dert uyandırdığını ve ferdî olarak telaşla baş etmek için kullanılan davranış hallerinin bu duruma uyarlanmasında yarar olduğunu söyleyen Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasının üstesinden gelmek için çok yararlı tekliflerde bulundular:
- Keyif veren aktivitelere yönelin: Bireylerin, günlük hayatlarındaki problemlerinden uzaklaşmaları için sevdikleriyle vakit geçirmeleri, kitap okumaları, müzik dinlemeleri, idman yapmaları kişiyi müspet olarak tesirler.
- Benzer korkuları olan beşerlerle paylaşımda bulunun: Ortak korkusu olan insanların birbirleriyle irtibat kurması kimi vakit tasayı beslese de bireyler kendilerini anlayan beşerlerle irtibat kurduklarında rahatlayabilirler. Benzeri dertleri olan şahıslarla bağlantıda olmak, olumsuz hislerin içinde kaybolmadan olumlu olasılıkları da düşünmek ve karşılıklı takviye olmak rahatlatır.
- Olumsuz senaryoları fark edin ve riskleri değerlendirin: Gelecekteki bir durumdan çok o duruma dair olumsuz beklentiler, olayın olduğundan daha makûs görünmesine ve korku düzeyinin artmasına neden olur. Sonu daima makus biten senaryolar düşünüldüğünü fark etmek, o senaryo üzerine daha fazla düşünüp gerçek olan oymuş üzere yaşamak yerine gerçekte neler olduğu değerlendirilmeli. Somut işaretlere odaklanmalı ve bunların ne manaya gelebileceği gerçekçi bir gözle ele almalı.
- Olumlu ayrıntılara odaklanın: Bugünü değerlendirebilmek için var olan şartları konuşmak, içinde bulunulan yahut şahit olunan olumsuz deneyimlere odaklanmak kaçınılmaz üzere görünebilir. Lakin kişi tüm vaktini ve gücünü buna odaklanmak için harcamamalı, kendisini keyifli edecek ayrıntılara odaklanarak o bahislere vakit ayırmalı. Şimdi yaşanmadığı ve ihtimallerle dolu olduğu için geleceğe olumlu bir pencereden bakmaya ihtimam gösterilmeli.
- Profesyonel dayanak almayı değerlendirin: Gelecek tasası, kişinin gündelik hayatını olağan formuyla devam ettirmesine mahzur oluyor ve bireyi gündelik işlerinizi yapamayacak bir duruma getiriyorsa bu mevzuda uzmanlardan yardım almak ve gelecek derdini yönetmek için yeni baş etme sistemleri inşa etmek yararlı olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı