Dostu olanlar daha keyifli olurken, olumlu münasebetler ruhsal âlâ oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir bağlantı içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için alakalara gereksinimi olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve kıymet yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı bağlar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize kıymetli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise ferdî hudutların korumasına dikkat çekiyor.  Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…

Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk bağlantısının insanın hayatındaki yeri ve kıymetine dair değerlendirmelerde bulundu.

Olumlu ilgiler ruhsal yeterli oluşumuza katkı sağlıyor

Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha keyifli. Bu da düzgün bağlantıları olanların daha memnun olduğunu ortaya koyuyor.

Kişinin hayatında öteki beşerlerle kurmuş olduğu bağlantıların değerli bir yere sahip olduğunu belirten Olumlu Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük ömrümüzde etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz olumlu bağlantılar kendimizi memnun hissetmemizi sağlar ve ruhsal düzgün oluşumuza değerli katkıda bulunur. Müspet psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal yeterli oluşu kâfi seviyede olan bireylerin; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki şahıslarla derin ve  doyurucu bağlantılar kurabilen, hayatının bir emeli ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki şahıslarla karşılıklı itimada, hürmet ve sevgiye dayalı münasebetler kurabilen şahısların kendilerini daha düzgün hissettiklerini ve ruhsal yeterli oluşlarına kıymetli katkılarda bulunduklarını tabir edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan şahısların olması ve onlarla karşılıklı itimat, hürmet, sevgi çerçevesinde münasebetlerde bulunmak mutluluğumuza kıymetli katkıda bulunmaktadır.” dedi.

“Varlığımızı devam ettirebilmek için ilgilere muhtaçlığımız var”

İnsanın toplumsal bir varlık olarak irtibat kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın öbürleri tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, muhtaçlıkları olduğunu ve hayatının devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu hayatta bir mana bulmaya ve hedef oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki bireylerle bir etkileşim ve bağlantı içindeyiz ve hayatta varlığımızı devam ettirebilmek için bağlantılara muhtaçlığımız var. Vakit içerisinde etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz alakalar ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de alaka kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve paha yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı ilgiler kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor.” halinde konuştu.

Gerçek dostluk bağlantısında uzaklıkların bir ehemmiyeti yok

Karşılıklı inanç duymanın, paha yargıları ve şahsî hassasiyetlere ehemmiyet vermenin, ferdî sonlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu tabir eden Turan, “İyi bir dostluk alakasında; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi hayatında olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması hayli değerli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk bağlantısında uzaklıkların bir değeri yoktur ve bizim toplumumuzda mevzuyla ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen kıymet ve bedel vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir muhtaçlığı olduğunda ona takviye olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği tabir edilmektedir.” açıklamasını yaptı.

Karşılıklı hudutlu güzellik ve hudutlu fedakârlık kavramları önemli

Dostluk ilgisinin korunması ve sağlıklı bir formda devam edebilmesinde; karşılıklı itimat, sevgi, hürmet, hassasiyetlere ehemmiyet ve paha vermenin, şahsî sonları koruma etmenin değerli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk alakasında karşılıklı sonlu uygunluk ve sonlu fedakârlık kavramları da epey değerlidir. Hudutlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun muhtaçlıkları noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir halde söz ederek davranışlarımızı ortaya koymak değerlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu mevzuda sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok pahalıdır. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her muhtaçlığını karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak ilgilerimizi düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu. 

Dostluk ve arkadaşlık bağı farklı

“Kişiler, farklı bakış açıları, paha yargıları, hassasiyetleri olan bireylerle arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk bağlantılarında misal hislere, fikir yapılarına, ömür maksadına ve manasına sahip olmak, bedel yargıları ve hassasiyetlerinin misal olması hayli değerli bir yere sahiptir. Dostluk münasebetinde kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve meselelerinin tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık alakasında hudutlar daha barizdir.” dedi. 

Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı bağlantılar kurabilir

‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da pahalandıran Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından fazla bu kelamı günlük ömürde şu biçimde davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi hayat olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça bağlantı içindeki hudutlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı ilgiler kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, fikir, kıymet ve hassasiyetlerine değer verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten münasebetlere ve bireylere daha fazla emek verirken, söz ettiğimiz özelliklere sahip olmayan bağlantılar ve bireylerden  uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.

Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı

Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda şahıslar kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir halde gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi yanlışsız tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda hayli dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız bireylere karşı daha sonlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız epey kıymet arz etmektedir.” dedi. 

Dijitalleşen dünyada dostluk münasebetinin daha da ehemmiyet kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:

“Mış üzere hayatlardan çok sahiden hislerimizi hissedebilecek, gereksinimimiz olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz bireylerle bağlantı kurmaya itina göstermeli ve emeğimizi bu tarafta ortaya koymalıyız. Genel olarak münasebetlerimizde kusurlarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte münasebetlerdeki yanlışlarımızı fark edip, karşımızdaki bireyle bunları açık ve net bir halde konuşabilmek ve uzlaşmacı bir formda ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk münasebetlerimizin daha sağlıklı bir formda devam edebilmesine değerli katkılarda bulunacaktır.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı